Τετάρτη 11 Οκτωβρίου 2017

Ποντιακά Τραγούδια

               


Λίστα Τραγουδιών
  1. Άγουρος είμ' άγουρος
  2. Αητένς επαραπέτανεν
  3. Ακρίτας όντες έλαμνεν
  4. Αν αποθάνω γιάβροπο μ'
  5. Αραπατζής
  6. Βάσταξον κάρδια μ'
  7. Για έλα για θα έρχουμαι
  8. Ε μαύρ’σα μαυροφόρα
  9. Εγροίκσα ντ’ αποθάνω εγώ
  10. Εγώ για τ’ εσέν και μόνον
  11. Εσύ τ' εμόν το ακριβόν
  12. Έταιρον κι η λυγερή
  13. Η μάνα εν κρύον νερόν
  14. Η τρυγόνα μ' σο ράσιν
  15. Η χαρά
  16. Θεέ μ’ ενέσπαλες τ’ ανθρώπς
  17. Κομμενόχρονον
  18. Λεμόνα
  19. Μαεμένον
  20. Μαυροθάλασσα
  21. Μοσκώφ
  22. Ν’ αϊλλοί π’ αποχωρίεται
  23. Ξενιτεία το φαρμάκι σ'
  24. Ο Γιάννες ο Μονόγιαννες
  25. Ο ήλιον παίρ’ σον πρόσωπο σ’
  26. Ο κοσμόν ‘παρλάεψεν
  27. Πάρθεν η Ρωμανία
  28. Ποντιακά πρωτοχρονιάτικα κάλαντα
  29. Ποντιακά Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα
  30. Ρασόπουλο
  31. Σαρία τα μαλλόπα σου
  32. Σεράντα μήλα κόκκινα
  33. Σουμέλα λεγ'ν' την Παναγιάν
  34. Τ΄άλογο μ΄καβάλκεψα
  35. Τ’ ομμάτια σ’ είν’ ολήμαυρα
  36. Τα μαλλία 'μ έσπριναν
  37. Τα πουλία τ’ αγλώσσωτα
  38. Ταντάλα
  39. Τη δέσποινης τα πρόγατα
  40. Τη τρίχας το γεφύριν
  41. Την πατρίδα μ' έχασα
  42. Τοσπαγάνος
  43. Του ήλ' το κάστρον
  44. Τρυγώνα
  45. Τσάμπασιν
  46. Τσοπάνος με τα πρόγατα
  47. Φεγγαρολούστ μικρόν αρνί μ’
  48. Χαλάι
  49. Χαμαίλυνον Καρά- καπά
  50. Χαμόμηλον
  51. Χαψία
  52. Ζίπα Ζίπ
-----------------------

Στίχοι – Μουσική: Πολυχρόνης Παπαγιαννίδης
Εκεί πέρα σο ρασίν
στέκ’ ένα πουλίν πασύν
σύρω παίρ’α σο νισάν
κρούω φτάγ’α περισιάν.

Άγουρος είμ’ άγουρος
θα φιλώ το μάγουλο σ’
ατματσάς είμ’ ατματσάς
θα γριβώνω σο πατσάχ σ’.

Το τσαρούσι μ’ είπε με
μη φορείς με γράσκουμαι
τ’ έμορφα τα κόρτσοπα
σπίγγω κι αγκαλιάσκουμαι.

Ε, κόρη λεμόν λεμόν
το πόι σ’ αμόν τεμόν
γιαμ θα τρώει σε ο γούρζουλας
γιαμ θα ίνεσαι τεμόν.

Ανάθεμα τον παρχάρ
τα ψηλά τα ράσια
πίνεις τα νερά κρύα
σύρεις τη μανάσια.

Σο τυφέκι μ’ το κουρσούμ
πουλόπο μ’ εσέγκα ατό
αν θα λες το γιοκ πουλί μ’
σύρον την ψυ μ’ έπαρ’ το.

Διπάτ
Αητέν’τς επαραπέτανεν
ψηλά ‘ς σα επουράνια
Είχεν τα τσαγγία τ’ κόκκινα
και το τσαρκούλ’ν ατ’ μάυρον

Εκράτνεν και σα κάρτζια του
παλληκαρί’ βραχιόνας.
Αητέ μ’ για δως μ’ α’ σο κρατείς,
για πέι με όθεν κείται.

Α’ σο κρατώ ‘κι δίγωσε,
αρ’ όθεν κείται λέγω.
ακεί ‘σο πέραν τα ραχιά,
‘ς σ’ ελάτ’ επ’ εκεί μέρος,

Τραντέλλεναν εσκότωσαν
και κείται ματωμένος,
μαύρα πουλία τρώγ’ν’ ατόν
και άσπρα τριϋλίσκουν.

Φατέστε πουλία, φατέστεν,
φατέστεν τον γαρίπην,
‘ς ση θάλασσα κολυμπετής,
‘ς σ’ ομάλια πεχλιβάνος,
‘ς σον πόλεμον τραντέλλενας,
Ρωμαίικον παλληκάριν.
-------------------------

Διπάτ
Στίχοι: Παραδοσιακό
Ακρίτας όντες έλαμνεν
σην παραποταμέαν
επέγ’νεν κι έρτον κι έλασεν
την ώραν πέντε αυλάκια
επέγ’νεν κι έρτον κι έσπερνεν
εννέα κότια σπόρον.

Έρθεν πουλίν κι’ εκόνεψεν
‘ς ση ζυγονί’ την άκραν
σ’κούται και καλοκάθεται
‘ς ση ζυγονί’ την μέσεν.

Ακρίτα μου ντο κάθεσαι
ντο στέκ’ς και περιμένεις
το ένοικο σ’ εχάλασαν
και την καλή σ’ επαίραν.

Και τα μικρά πουλόπα σου
σύρν’να ‘ς σα περιβόλια
τ’ όλον καλίον τ’ άλογο σ’
στρών’νε και καβαλλ’κεύνε.
------------------

Διπάτ
Στίχοι – Μουσική: Χρύσανθος
Αν αποθάνω γιάβροπο μ’
θάψο με με το φέγγον
μαράντα και τραντάφυλλα
σο κιφαλόπο μ’ θέκον

Αν αποθάνω θάψο με
απέσ’ σα μανουσάκια
όντες ξεράται το ταφί μ’
σύρον απάν τσιτσάκια

Τα τσιτσακόπα ντο θα σύρτς
αρνόπο μ’ αν φυτρών’νε
θα σκουντούζ’νε και το τερτ
τεσόνα θα λαρών’νε
--------------------------
Τικ
Στίχοι: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Αραπατζής με το φαϊτόν,κόσμε νασάν εμέναν
τρώω και πίνω λάσκουμαι και κείμαι μετ’ ατέναν

Αραπατζής από μικρός ελάσκιζα κορτσόπα
εβάλ’να ‘τα ‘ς σο γιάνι μου κ’ έλυνα σπαρελόπα

Αραπατζής ετράνυνα, ελάσκουμ’ τα χωρία
το τουσεκόπο μ’ έτονε – γιαβρί μ’- τ’ άσπρα τ’ εσά τα ψήα
----------------------------

Διπάτ
Στίχοι: Χρίστος Αντωνιάδης
Βάσταξον, καρδιά μ’ βάσταξον
κάμποσα χρόνεα κι’ άλλο
όπως βαστούνε τα ραχιά
την βαρυχειμωνίαν
όπως βαστάζνε τα δεντρά
την παραγρανεμίαν

Όπως βαστάζ’ η θάλασσα
τη κόσμη τα καράβεα
όπως βαστάζ’ ο ουρανόν
εκείνα όλα τ’ άστρα
όπως βαστάζ’ το χάλκωμαν
‘ς ση καζαντζή τα χέρα

Όπως βαστάζ’ το σίδερον
‘σ σην βαρυτσακουτσέαν
βάσταξον κάρδια μ’ βάσταξον
αν θέλεις κι αν ‘κι θέλεις
βάσταξον κάρδια μ’ βάσταξον
αν θέλει κι αν ‘κι θέλεις
--------------------------
Στίχοι: Χρύσανθος
Για έλα για θα έρχουμαι
σην στράταν ν’ απαντώ ‘σε
εντρέπουμαι να λέγω ‘σε
πουλόπο μ’ ντ’ αγαπώ ‘σε.

Και για έλα για θα έρχουμαι
το καρδόπο μ’ ελύεν
α ση σεβντάν αρνί μ’ τ’ εσόν
εκάεν κι εβρουλίεν.

Και για έλα για θα έρχουμαι
ο νους ‘ημ’ εθολώθεν
α ση σεβντάν αρνί μ’ τ’ εσόν
η καρδία μ’ εματώθεν.

Και για έλα για θα έρχουμαι
οξω ‘κά α σ’ οσπιτόπο σ’
ετελέθεν η υπομονή μ΄
χάρτσον με το καρδόπο σ’.
------------------------
Ομάλ
Στίχοι: Χρύσανθος
Χιόρα μ’ α σο πορπάτεμα σ’
πολλά καταλαβαίνω
εσύ τιδέν ανάγκην κ’ έεις
τσίζω τον ‘σχωρεμένον.

Ε μαύρ’σα μαυροφόρα
ντο καλατσεύ’ς τη χώραν
κ’ εξέρτ’ς εσύ ντ’ εχάλασεν
η κοινωνία ατώρα.

Χέρα μ’ το φιστανόπο σου
φόρα κι άλλο μακρύν’ –ι-
ενέσπαλες τ’ ατέτια μουν
‘χάσες την εντροπήν –ι-.

Ε μαύρ’σα μαυροφόρα
ντο καλατσεύ’ς τη χώραν
κ’ εξέρτ’ς εσύ ντ’ εχάλασεν
η κοινωνία ατώρα.

Χέρα τερείς τα παιδία σ’
κι αν είσαι σοϊγουλήσα
θ’ ευρήκ’ς ίναν τρανόν πεκιάρ’
γιατί είσαι τσουμπουσλήσα.

Ε μαύρ’σα μαυροφόρα
ντο καλατσεύ’ς τη χώραν
κ’ εξέρτ’ς εσύ ντ’ εχάλασεν
η κοινωνία ατώρα.
---------------------

Στίχοι: Χρύσανθος
Εγροίκσα ντ’ αποθάνω εγώ
και σ’ έναν χρόνον μάνα μ’
σ’ εμέν ποπάν μη φέρετε
μη κρούτε την καμπάναν.

Τα χτύπους πούλι μ’ τη καρδίας ημ’
όσον πάγ’ν’ λιγοστεύνε
τα χρόνια μ’ ετελέθανε
πρωτού να ταμαμεύνε.

Ντο έπαθανε πουλί μ’ οι αγγέλ’
και εμέναν αραεύνε
θελνε να παίρνε τα χρόνια μ’
πρωτού να ταμαμεύνε.

Έρθανε πουλί μ’ ν’ αποχαιρετούν
οι συγγενείς και φίλοι
το αίμα μ’ εέντονε νερόν
εβζήεν το καντήλι μ’.
---------------------------
Ομάλ Καρσλήδικο
Στίχοι: Χρύσανθος
Αδά σον κόσμον αγαπώ
ίναν Θεόν κι εσένα
αν θελτ’ς δέβα σον ανοιχτήν
κι ορώτα για τ’ εμένα.

Εγώ για τ’ εσέν και μόνον
σύρω τη σεβντάς τον πόνον
και το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’
ο νους ημ’ εν’ σο δρόμον.

Εσέν ρίζα μ’ ντο αγαπώ
αν ίσως λέγω ψέμαν
το χώμαν ντο καταπατώ
να σύρ’ και πιν’ το αίμα μ’.

Εγώ για τ’ εσέν και μόνον
σύρω τη σεβντάς τον πόνον
και το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’
ο νους ημ’ εν’ σο δρόμον.

Κορ’ κρέμασον εναν σταυρόν
κι ίναν Θεόν προσκύνα
σεράντα ψήα εσύ μη καίεις
τέρεν και αγάπα ίναν.

Εγώ για τ’ εσέν και μόνον
σύρω τη σεβντάς τον πόνον
και το κιφάλι μ’ σο μαξιλάρ’
ο νους ημ’ εν’ σο δρόμον.
------------------------
Ομάλ
Στίχοι: Αλέξης Παρχαρίδης
Εσύ τ’ εμόν το ακριβόν
εσύ τ’ εμόν το έναν
όντες νοΐζω έρχεσαι
΄έρται παγών’ το αίμα μ’

Εσύ τ’ εμόν η θάλασσα,
ντο παγ’ν κ’ έρχουν παπόρια
αν θελτς φερν’νε με τη χαράν
αν θελτς φερ’νε με ζόρια

Εσύ αμάραντον τσιτσάκ
‘κι χάται εμορφία σ’
φοούμαι θ’ ομματιάζ’νε σε
τση χώρας τα κουρφίας

Άγγελε μ’ και τσιτσάκι μ’
παρχαρί μανουσάκι μ’
μάλαμαν και χρυσόν – ι
έναν και μοναχόν – ι
-------------------------
Ομάλ (Τραπεζούντας)
Έταιρον κι η Λυγερή παν’ όλιον τον ποταμόν
έταιρον επέρνιξεν, Λυγερή ‘κι επόρεσεν

-Πέρνιξό με Έταιρε, το τσάρκούλι μ’ δίγω σε
-Νια περνίν περνίζω σε, νια τσαρκούλιν παίρω σε
-Πέρνιξό με Έταιρε, το ζωνάρι μ’ δίγω σε
-Το ζωνάρτς τεσόν ας εν, άλλο τάγμαν τάξον με

-Πέρνιξό με Έταιρε, το βραχιόλι μ’ δίγω σε
-Ντο να φτάω τ’ άκλερον, τ’ άψιμον να καίει ατό
άλλο τάγμαν τάξον με κι εγώ εσέν περνίζω σε
-Ας ση ψυμ’ κι ανέτερα, τ’ άλλα όλια δίγω σε

Ας σο χέρ’ επέρπαξεν κι ατέν πέραν έσυρεν

-Δος με κόρη ντ’ έταξες την φιλιάν ντ’ ετάγαμεν
-Έμπρια ‘μουν λιβάδια εν’ πάμε ‘κει και δίγω σε
-Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε
δος με κόρη ντ’ έταξες την φιλιάν ντ’ ετάγαμεν

-Έμπρια ‘μουν κοιλάδα εν’ πάμε ‘κει και δίγω σε
-Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε
αρ’ δος κόρη ντ’ έταξες και ντ’ εσυνετάγαμεν
-Διέξ’τ ατόν τη σκύλλ’ το γιόν, εγώ δεν ‘κι δι’ ατόν
---------------------------
Τικ
Στίχοι – Μουσική: Γιάννης Βλασταρίδης (Τσανάκαλης)
Όντες γερά η μάνα και άλλο ‘κι επορεί
ατότε θέλ’ βοήθειαν, ατότε θέλ’ ζωήν, ατότε θέλ’ ζωήν
κι όντες θα έρτε η ώρα και άλλο ‘κι θα ζει
άμα ‘κι εφτας το χρέος ης, θα καίεται η ψη σ’

Η μάνα έν’ κρύον νερόν και σο ποτήρ’ ‘κι εμπαίν’
η μάνα να μη ίνεται, η μάνα να μη έν’, η μάνα να μη έν’

Η μάνα έν’ βράχος, η μάνα έν’ ραχίν
σο δύσκολον την ώρα σ’, μανίτσα μ’, μανίτσα μ’, μανίτσα μ’ θα τσιαείς
η μάνα έν’ το στήριγμαν, τη χαράς το κλαδίν
τ’ ατηνές η εγάπη ‘κι ευρήεται ση γην

Η μάνα έν’ κρύον νερόν και σο ποτήρ’ ‘κι εμπαίν’
η μάνα να μη ίνεται, η μάνα να μη έν’, η μάνα να μη έν’

Θα διαβαίνε τα χρόνεα, θα γέρουμε κι εμείς
ατά είναι με τη σειράν ‘κι θα γλυτών’ κανείς, κι θα γλυτών’ κανείς
και ολ’ πρέπ’ να εξέρουμε σ’ αούτο τη ζωήν
χωρίς τη μάνας την ευχήν κανείς ‘κι ελέπ’ χαΐρ’

Η μάνα έν’ κρύον νερόν και σο ποτήρ’ ‘κι εμπαίν’
η μάνα να μη ίνεται, η μάνα να μη έν’, η μάνα να μη έν’
-------------------------------
Στίχοι: Χρύσανθος
Η τρυγόνα μ΄σο ραχίν
έφαεν και τη βρεχήν
ωχ αϊλλοί εμέν
(ντο να ίνουμαι)
και έτρεξα εγώ με την ψην
σ’ ατηνές την απαντήν
ντο να ίνουμαι.

Σουμά σ’ ατέν επήγα
τα ξυλά τς ειν’ ολίγα
ωχ αϊλλοί εμέν
(ντο να ίνουμαι)
ατέν σιτ΄ετυλίγα
σο σελέκ ετσαρμουλήγα
ντο να ίνουμαι.

Ετσαρμούλτσα το τεκ ιμ’
θέκον κα το σελεκ ισ’
ωχ αϊλλοί εμέν
(ντο να ίνουμαι)
πουλί μ’ με το στουράκι σ’
για τάραξον το τσακ’ ησ’
ντο να ίνουμαι.

Έκατσαμ’ σο τσαχ κε‘κα
έσυρα εκει ’αν ξύλα δέκα
(ντο να ίνουμαι)
και άντσιαχ εχουλέθαμ’
έπεσαμ’ και εκοιμέθαμ’
ώχ νασαν εμέν.
------------------------------
Τικ
Στίχοι: Χρίστος Αντωνιάδης
Ντο να φτάω την παράν
εγώ έχω την Χαράν
την Χαράν το στερνοκλάδι μ’
το κρασίν και το ελάδι μ’

Ντο να εφτάω την σεβτάν
εγώ έχω την Χαράν
να φιλώ να τσιρμουλίζω
και την ψη μ’ χαρεντερίζω

Ντο να εφτάω τον ήλιον
εχώ το γιαβρί τ’ εμόν
με το φέγγον θα δουλεύω
και ατό θα λαλασεύω

Θα λεγ’ ατό κατενά
άμον την καϊτέν κοφτά.
Κατ’ αγνόν ‘ς σην ψήμ μ’ εσέβεν
και ο νους ημ’ επιδέβεν
--------------------------
Στίχοι: Χρύσανθος
Θεέ μ’ ενέσπαλες τ’ ανθρώπς
και ατήντς άλλο κι φωτίεις
γιαμ θέλ’τ’ς ουλ’ να χάντανε
κι άλλο κόσμον εσύ να χτίεις.

Αχ και βαχ λέγνε παντού
τη κοσμή τα στόματα
ποι’ αποθάν’νε οι ανθρώπ’
κ’ εχωρούν σα χώματα.

Νέα παληκάρια παίρ’τ’ς
πριν να ζούνε τη ζωήν
και αφήν’τ’ς γρεάδες και γερ’τ’ς
π’ εγράσταν απάν σην γην.

Παιρ’τ’ς μάναν που βυζαλίζ’
το χάταλον το μικρόν
και έρκιαντιαν αποκολλίζ’
το γάλαν το μητρικόν.

Τρανόν εν το θέλημα σ’
ήντιαν λες ας ίνεται
ο καθένας άνθρωπον
ο κάθα είς άνθρωπον
απ’ εσέν θα κρίνεται.

Ποίσον ‘συ άμον ντ’ εξέρ’τ’ς
χώρτσον τήναν θέλ’τ’ς να παίρ’ς
γαλήνεψον το νιάτ
για τοι νέοις μ’ εφτάς γαϊριάτ’.
----------------------
Διπάτ
Στίχοι: Χρύσανθος
Γιατί εποίκες με να ζω, κομμενόχρονον
με τέρτια και με πόνον.
Έλα πουλί μ’ και τη χαράν, κομμενόχρονον
εσύ θα δεις με μόνον.

Τη καρδίας ‘ιμ την χαράν, κομμενόχρονον
και όλια τα μουράτια
εράεψα και εύρα τα, κομμενόχρονον
απες σε ‘σα τ’ ομμάτια.

Μη κρους σο ψόπο μ’ το μαχαίρ’, κομμενόχρονον
μη ματώντς την καρδία μ’.
Κανειται όσον ντ’ εδέκες με, κομμενόχρονον
‘συ την τυρριανισίαν.
-------------------------------
Διπάτ
Στίχοι: Παραδοσιακό
Σιντ’ επάιγνα ομάλια ομάλια
είδα ορμάνεα και λιβάδεα

Και σι λιβαδί σην άκραν
έστεκεν δέντρον και μέγα
με νεράντζια φορτωμένον

Έπλωσα να παίρω έναν
και χολιάστεν η Λεμόνα

Ντο χολιάσκεσαι Λεμόνα
μπας και τσάκωσα κλαδόπον
και ‘ν’ εμάρανα φυλλόπον

Κι αν ετσάκωσα κλαδόπον
να τσακούται το χερόπο μ’

Κι αν εμάρανα φυλλόπον
να μαραίνεται το ψιόπο μ’

Κι αν επαίρα κι ένα μήλον
να μην ελέπω τον ήλιον
-------------------------
Στίχοι: Χρύσανθος
Εμάεψες ‘με γιάβρικα μ’
αρ’ έεις ‘με μαεμένον
ανάμεσα σα μαλλόπα σ’
αρ’ έεις ‘με συμπλεγμένον.

Εμάεψες ‘με πουλόπο μ’
κι α ΄σο φαΐν εκόπα
λύγουμαι όντες τερούνε ‘μεν
και τ’ εσά τ’ ομματόπα.

Κανείται ντ’ ετυριάντσες με
γεράν εχ’ το καρδόπο μ’
πε ‘με το ναι μικρόν πουλί μ’
εβγαίν’ και στέκ’ το ψόπο μ’.
------------------------
Ομάλ
Στίχοι: Χρίστος Αντωνιάδης
Μαυροθάλασσας ψήα
άμον τα νέρα σ’ κρύα,
άμον τα νερά σ’.
Εποίκα έναν τάμαν
με τον Τασκίν εντάμαν
'ς σο Καραντενίζ'

Τραγωδίας θα ξύνω
‘ς σ νερά σ’ και θα πίνω,
Μαυροθάλασσα,
να εβζύνω την δίψα μ’
αχ Πατρίδα μ’, αχ ρίζα μ’
όι… Καραντενίζ’

Και απαγκαικά ‘ς όρμαν
εντάμαν με τον Οσμάν
α σα Σούρμενα
θα γομώνομε δάκρεα
όλα τα θαλασσάκρεα
Μαυροθάλασσα.
-------------------------
Μοσκώφ
Στίχοι: Παραδοσιακό
Το τυφέκι μ’ το καπάν
άμον το καρακαπάν
τη σεβντάς-ι-μ’ τ’ όνεμα
γραμμένον εν εκεί απάν’

Αγαπώ ίναν κουτσίν
π’ αγαπά την καλατσίν
‘κε πορώ να φέρ’ ατέν
σο σπίτιμ’ έναν βραδίν

Ε κόρη λεμόν λεμόν
το πόι σ’ αμόν τεμόν
για θα τρώει σε ο γούρζουλας
για θα ίνεσαι τ’ εμόν.

Ε κουτσίν μελαχροινήν
μόνασόν με έναν βραδίν
άψον τ’ άψιμο σ’ άψον
κι όλια τα ξύλα σ’ κάψον
--------------------------
Διπάτ
Στίχοι: Χρύσανθος
Ν’ αϊλλοί π’ αποχωρίεται
και αφήν’ μάναν και κύρη
ατότε εν’ που πίνει ατό
το φαρμάκ’ με ποτήρι.

Ν’ αϊλλοί π’αποχωρίεται
μακρά α σην γαρήν ατ
μουγατσουρλούχ πάντα θα συρ’
θα τυριαννίζ’ την ψην ατ.

Ν’αϊλλοί που ξενιτεύκεται
και κ’ εχ’ καν’νάν σον κόσμον
για τ΄ατόν κ’ εχ’ τελεμωνήν
τη ξενιτειάς ο δρόμον.

Αροθυμία τρωει την ψη μ’
τ’ομματόπα μ’ κλαινίζω
η ξενιτειά άκραν ντο κ’ εχ
εγώ ξαϊ κι νουνίζω.
-------------------------
Τικ
Στίχοι: Χρύσανθος
Ξενιτεία το φαρμάκι σ’
πολλοί πιν’ν’ ατό
σην καρδίαν με ποτήρι
ατοίν κχύν’ν’ ατό.

Ζούνε με αροθυμίας
για να κλώσκουνταν
ση γαρήδες, σα μωρά τουν
σουμά ν’ έρχουνταν
οπις ν’ έρχουνταν.

Άλλ’ δουλεύν’νε πέντε χρόνια
και άλλ’ δουλεύν’νε εφτά
πολεμούν να γαζανεύν’νε
και πολλά λεφτά.

Άλλος τσακών το ποδάρν’ ατ
κι άλλος κοφτ’ το χερ’
για όλτς εν η ξενιτεία
δίκοπον μαχαίρ’.

Μάνα που εν ο πατέρα μ’
κουΐζ’ το παιδί σ’
γράφτ’ σε η γαρή σ’ σο γράμμαν
εχ’ και εβγαίν’ η ψη σ’.

Θελτς να κλώσκεσαι σ’ οσπίτι σ’
άμαν πουσμανεύ’ς
στεκς εννέα δέκα χρόνια
και άλλα να μαζεύτς.

Ξενιτέα τα ποδάρια σ’
πολλά εβάρυναν
κ’εγνωρίεις και τα παιδία σ’
γιατί ετράνυναν.

Και η γαρή σ’ μαραζωμέντσα
έτον ημσόν ψην
για τ’ ατέν ζωή κ’ επέμνεν
θα εμπαίν σην γην.
--------------------------
Διπάτ (Κρώμνης)
Ο Γιάννες ο Μονόγιαννες και (ν) ο μοναχόν ο Γιάννες
ο Γιάννες επεπίρνιξεν και ‘ς σο πεγάδ’ επήεν

Εντώκεν και την μαστραπάν, εγνέφιξεν ο δράκον
εξέβεν δράκος άγγελος και θελ’ να τρώει τον Γιάννεν

Καλώς, καλώς το πρόγεμα μ’, καλώς το δειλινάρι μ’
καλώς το τρώγω και πεινώ και κείμαι και κοιμούμαι

Άφσο με δράκε, άφσο με, άφσ’ με καν πέντε ημέρας
ας πάγω ‘λεπω τεμετέρ΄ς κι έρχουμε δράκε μ’ φά’ με

Αρ’ άμε, Γιάννε μου, άμε κι αγλήγορα έλα
πήγεν ο Γιάννες κι έργεψεν, κι ο δράκος εθερέθεν
κι όντας τερεί το πέραν κι αν’ ο Γιάννες κατηβαίνει
-----------------------
Ομάλ Καρσλήδικο
Στίχοι: Χρύσανθος
Ο ήλιον παίρ’ σον πρόσωπο σ’
και φωτάζ΄το καρδόπο σ’
κι ο φέγγον όντες ‘πηδιαβέν
έπαρ’ ‘με σ’ εγκαλιόπο σ’.

Ο πρόσωπο σ’ αμόν τσιτσέκ’
το πόϊ σ’ ίσον λαμπάδαν
πουλί μ’ α ‘σα φιλέματα σ’
επαίρα νοστιμάδαν.

Ολήμαυρα τ’ ομματόπα σ’
τ’ οφρύδια σ’ είν’ γαϊτάνια
αν κείμαι κα’ χωρίς εσέν
τα νύχτας είν’ γιαβάνια.

Σουμά σ’ πουλί μ’ εκόνεψα
ωριάσον λες ‘με οφύγον
έλα πουλί μ’ ας χαίρουμες
η ζωή εν’ ολίγον.
 ----------------------------
Στίχοι: Αγγελική Παμπουκίδου
Μουσική: Θωμάς Μπαϊραχτάρης
Ο κόσμον ‘παρλάεψεν
έφανθε τεμόν τ’ αρνίν
το λαγήν ‘ατς ‘γόμωσε
ασ’ ουρανού το κρενίν

Με στρουθίκας γόσεψεν
το χρυσόν’ ατς το φαϊτόν
την κατηφορίαν σκίζ’
σο γιανί μ’ για να σουμών’

Θαλασσέα εφύσεσεν
‘σο γιαλάκρ’ εδέβεν πλαν
αμάν εσκουντούλτσανε
θύμπιρον, ανούγ’, ρεχάν

Σ’ ήλονος εκόνεψεν
σο παλάτ’, το πλουμιστόν
φως ελούστεν και(ν), αμάν
‘πέταξε σο γιαν τ’ εμόν.
--------------------------------
Διπάτ
«Αυτές τις μέρες διάβαζα δημοτικά τραγούδια
για τ’ άθλα των κλεφτών και τους πολέμους
Πράγματα συμπαθητικά, δικά μας, γραικικά.
Διάβασα και τα πένθιμα για το χαμό της πόλης.
Πήραν την πόλιν, πήραν την, πήραν τη Σαλονίκη.
Και τη φωνή που εκεί που οι δυο εψέλναν
ζερβά ο βασιλιάς και δεξιά ο Πατριάρχης
ακούστηκε κι είπε να πάψουν πια.
Πάψτε παπάδες τα χαρτιά και κλείστε τα Βαγγέλια.
Πήραν την πόλιν, πήραν την, πήραν τη Σαλονίκη.
Όμως εκείνο που με άγγιξε πιο πολύ
ήταν το άσμα το Τραπεζούντιο με την παράξενή του γλώσσα
και με τη λύπη των Γραικών των μακρινών εκείνων
που ίσως όλο πίστευαν πως θα σωθούμε ακόμη.
Μα αλίμονο μοιραίον πουλίν
από την πόλη έρται
μες σο φτερούλιν’ αθ εν’ χαρτίν περιγραμμένον
κι ουδέ σην άμπελον κονεύ μηδέ σο περιβόλιν
επήεν και εκόνεψεν σου κυπαρίσσ’ τη ρίζαν.
Οι αρχιερείς δε δύνανται ή δε θέλουν να το διαβάσουν
Σέρας υιός γενήκασεν αυτός που το παίρνει το χαρτί
Και το διαβάζει κι όλο φύρεται
Σίτα αναγνώθ’ σίτα να κλαίει
Σίτα να κρούει την κάρδιαν
Να αλί εμάς να βάι εμάς
η Ρωμανία πάρθεν.»

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
Ν’ αλλοί’ εμάς και βάι εμάς
οι Τούρκ’ την Πόλ΄ επαίραν
επαίραν το βασιλοσκάμν’
ελάεν αφεντία.

Μοιρολογούν τα εκκλησιάς,
κλαίγνε τα μοναστήρια
κι Αϊ-Γιάννες ο Χρυσόστομον
κλαίει, δερνοπησκάται

Μη κλαις, μη κλαις, Αϊ Γιάννε μου
και μη δερνοκοπάσαι
η Ρωμανία επέρασεν
η Ρωμανία ‘πάρθεν!

Η Ρωμανία κι αν ‘πέρασεν
ανθεί και φέρει κι άλλο.
-----------------------------

Αρχή Κάλαντα κι αρχή του χρόνου / κι αρχή του χρόνου
πάντα Κάλαντα, πάντα του χρόνου / πάντα του χρόνου

Αρχή μήλον έν κι αρχή κυδών’ έν / κι αρχή κυδών’ έν
κι αρχή βάλσαμον το μυριγμένον / το μυριγμένον

Εμυρίστεν άτο ο κόσμος όλεν / ο κόσμος όλεν
για μυρίστ’ άτο κι εσύ αφέντα / καλέ μ’ αφέντα

Τα καλά παιδία έρθαν σην πόρτας / και ξάν σην πόρτα σ’
άψον το κερί σ’ κι έλα σήν πόρτα σ’ / κι έλα σήν πόρτα σ’

Χρόνια πολλά πάντα και του χρόνου!
                       
Τα κάλαντα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αετοράχης
----------------------------

Χριστός ‘γεννέθεν, χαράν σον κόσμον
χα καλή ώρα, καλή σ’ ημέρα.
χα καλόν παιδίν οψέ ‘γεννέθεν,
οψέ ‘γεννέθεν, ουρανοστάθεν.

Τον εγέννεσεν η Παναγία,
τον ενέστεσεν Αϊ-Παρθένος.
εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάρι
κι εκατήβεν σο σταυροδρόμι.

'Ερπαξαν Ατόν οι χίλ’ Εβραίοι,
οι χίλ’ Εβραίοι και μύριοι Εβραίοι.
α’ σ’ ακρεντικά κι α’ σήν καρδίαν
αίμαν έσταξεν, χολή ‘κ’ εφάνθεν.

Ούμπαν έσταξεν, και μύρος έτον,
μύρος έτον και μυρωδία.
εμυρίστεν ατό ο κόσμος όλεν
γιά μυρίστ' ατό ‘κι εσύ αφέντα
συ αφέντα, καλέ μ’ αφέντα.

'Ερθαν τη Χριστού τα παλληκάρια
και θημίζνε τον νοικοκύρην,
νοικοκύρη μ' και βασιλέαν,

Δέβα σο ταρέζ’ κ’ έλα σην πόρταν,
δος’ μας ούβας και λεφτοκάρυα.
κι’ αν ανοί’εις μας, χαράν σην πόρτα σ’.

- Καλά Χριστούγεννα και σ' έτη πολλά!
-----------------------------
Τικ
Στίχοι: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Ρασόπουλο θα ίνουμαι
σα ράσια θα γυρίζω
σα κλάδοπα θα κάθουμαι
και θα χελιδονίζω.

Ράσια μη πρασινίζεται
ποτάμια μη βοάτε
θα έρτε το μικρόν τ’ αρνί μ’
κι αρ’ απ’ εσάς φο(β)άται.

Η δείσ’ εφέκεν τα ρασιά
και εκάτσεν σα καμμένα
τρυγώνα μ’ ασ’ τα κύρουκας
κι αρ’ έλα με τ’ εμένα.

Χρυσάγγελος θα ίνουμαι
χρυσά φτερά θα φέρω
και σο ζεστόν τ’ εγκάλιοπο σ’
πουλόπο μ’ θα κονεύω.
--------------------------------
Ομάλ
Στίχοι: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Σαρία τα μαλλόπα σου
σάρια και ολίγα πα (2),
ατά είναι ντο έκαψαν
τ’ έμα τα τσιγέροπα (2)

Επωδός
Χόπαλα τα γιάβρι μ’
χόπαλα τα κελ’
φίστανι μ’ το πλάταν κελ’

Τα κάλια σας πούλι ‘μ θάλασσα
το καρδόπο μ’ χινενίν (2)
ένα βραδόν ζωήν ας εχ’
με τ’ εσέν που θα μενείν (2)

Επωδός

Τρύγωνα τα στομόδοντας
και όντες καλάτσευνε (2)
ποσ’ νομάτ’ λιγοθυμούν
σάραντα ψήα καίγνε (2)

Επωδός

Αρνί μ’ τ’ έσον ο πρόσωπος
άτα τεσά το ‘ματια (2)
τογραύενε το κάρδοπο μ’
έφταγνα το κόμματια (2)

Επωδός
-------------------------------
Ομάλ (Καρς)
Στίχοι: Παραδοσιακό
Σεράντα μήλα κόκκινα πουλί μ’
σεράντα μήλα κόκκινα γιάβρι μ’
σ’ έναν μαντήλ’ δεμένα.

Σεράντα σεβτάς κι’ αν εφτάς πουλί μ’
σεράντα σεβτάς κι’ αν εφτάς γιαβρί μ’
‘κι ευρήκ’ς άμον εμέναν.

Επωδός
Για έλα, έλα πούλι μ’
με τ’ έμεν έλα γιάβρι μ’
ατό το ματοτέρεμα σ’, πουλί μ’
θα συρ’ και περ’ τ’ αχούλι μ’.

Σεράντα μήλα κόκκινα, πουλί μ’
σεράντα μήλα κόκκινα, γιαβρί μ’
σην σειράν τιζεμένα.

Πατώ και τσουγναεύ’ ατά, πουλί μ’
πατώ και τσουγναεύ’ ατά, γιαβρί μ’
κι’ έρχουμε με τ’ εσέναν.

Επωδός

Σεράντα μήλα κόκκινα, πουλί μ’
σεράντα μήλα κόκκινα, γιαβρί μ’
σην σειράν τιζεμένα.

Τ’ άλλ’ άσπρα τ’ άλλα κόκκινα, πουλί μ’
τ’ άλλ’ άσπρα τ’ άλλα κόκκινα, γιαβρί μ’
τ’ άλλα ζωγραφισμένα.

Επωδός
----------------------------
Διπάτ
Στίχοι: Χρύσανθος
Σουμέλα λεγ’ν’ την Παναγιάν
Σουμέλα λέγ’ν’ κι εσένα
θα προσκυνώ την Παναγιάν
κι έρχουμαι με τ’ εσένα.

Εγώ ποντιοπούλ’ είμαι
ματώνω κι ματούμαι
ση Σουμέλαν την Παναγιάν
εσέν θα στεφανούμαι.

Σην Σουμέλα την Καστανιάν
έχει πολλά τσουντζούνας
εκεί θ’ εφτάμε τη χαράν
με ζίπκας και ζουπούνας.
--------------------------
Τικ
Στίχοι: Πολυχρόνης Παπαγιαννίδης
Μουσική: Λάζος Ιωαννίδης
Τ’ άλογο μ’ εκαβάλ’κεψα
τα χωρία λάσκουμαι
γυρευός θα γίνουμαι
εσέναν αγκαλιάσκουμαι.

Έναν εν τ’ αρνόπο μου
τ’ εσ’ν’αθέ κ’ ευρίεται
τ’ ομμάτια μ’ ελέπ’νατο
το καρδόπο μ’ λύεται.

Το κορίτσ’ καλόν κορίτσ’
η μάνα’θε κι αντρίζει ατό
ψαλαφώ κι δί μ’ ατό
κλέφτω κι νοΐζα ατό.

Το γλυκήν το τέρεμα σ’
πουλί μ’ κι χορτάεται
το τσαλίμι σ’ τ’ άσκεμον
ατό πρέπ’ ν’ αλλάεται.
--------------------------------
Τικ
Στίχοι: Χρύσανθος
Τ΄ομμάτια σ΄είν΄ολήμαυρα
απές εγάπ’ γραμμένον
άνοιξον ας ελέπ’ ατά
η καρδία μ΄εν καμμένον.

Ομμάτια κι ομματόφρυδα
ο κόσμος εγομώθεν
την έμορφον π’ εφίλεσεν
καμίαν κ’εκομπώθεν.

Ομμάτια κι ομματόφρυδα
ο πρόσωπο σ’ αλώνι
και ατό τ’ομματοτέρεμα σ’
εμέν θα παλαλώνει.

Ομμάτια κι ομματόφρυδα
η καρδία σ’ άσπρον χιόνι
η ασπροκοκκινάδα σου
εδέβεν τον χρυσόν-ι-.
---------------------------
Τικ (Τόγιας)
Στίχοι – Μουσική: Χρύσανθος
Τα μαλλία μ’ ντ’ έσπριναν
Άτο πα τερτ’ κ’ έφταγω
με τα μαύρα έρθα εγώ
και με τ’ άσπρα θα πάγω

Που γερά ας αποθάν’
να μην τυραννίεται
όσο ντο γεράει και πάει
το κορμίν ατ λύεται

Τ’ εβδομήντα αν διαβέν’
ν’ αοϊλλί ντ’ έβρεν το κακόν
και πορεί να πορπατεί
αν ‘κι κράτει το παστόν’

Τα κακά γεράματα
τα ποδάρεα κόπουνταν
άμον γέρ’κα πρόατα
ντο και πορούν να βόσκουνταν
------------------------------
Διπάτ
Στίχοι: Χρύσανθος
Τα πουλία τ’ αγλώσσωτα
και σ’ έρημα πα ζούνε
ατά εφτάγνε σεβνταλούκ
εγροικούν και αγαπούνε.

Εβγαίν’νε σο πορπάτεμαν
ατά πα ανταμούνταν
και αποβραδύς σην φωλέαν
τυλίγουνταν, κοιμούνταν.

Τα πουλία και σ’ έρημα
εφτάγνε κατοικίαν
όχι να έχνε άμον εσέν
λιθαρένεν καρδίαν.
--------------------------------
Τικ
Στίχοι: Διαμαντίδης Κώστας
Εντώκεν το χαλάζ’
κεράσια πουθέν κ’ εφέκεν
φαβάτα και κοκκία
ς σην γην βαθέα ‘θέκεν

Εντώκεν το χαλάζ’
κ’ εγέν’ τον χαλαρδία
κι η μαυ’σσα η Λαζαράβα
εσύρ’νεν τα μαλλία

Εντώκεν το χαλάζ’
κ’ εχάθαν τα κεράσια
ν’ αϊλί εσέν Νικόλα
ν’ αϊλί τ’ εσόν την ράχιαν.

Τα τέρτια σ’ κε εκαέθανε
παγ’νε και τα κεράσια
------------------------------
Διπάτ
Στίχοι-Μουσική: Χρύσανθος
Και τη δεσποινής τα πρόγατα
και τη δεσποινής τ’ αρνόπα
τη δέσποινης ο κρίαρον
κι ο χρυσοκοδωνάτες (2)

Και ση δεσποινίτσας την αύλεαν
χλωρόν χορτάρ’ στρωμένον
ήντσαν επαρανύσταξεν
ας πάει εκεί κοιμάται (2)

Και ση δεσποινίτσας την αύλεαν
γιαγλίν τσουρέκ’ θεκμένο
ήντσαν επαραπείνασεν
ας πάει εκεί και τρώει (2)
---------------------------------
Διπάτ – Η ποντιακή παραλλαγή του γεφυριού της Άρτας
Στίχοι: Παραδοσιακό
Σην γέφυραν, σην γέφυραν
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
ση τρίχας το γεφύριν,
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Χίλιοι μαστόροι έχτιζαν,
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
και μύριοι μαθητάδες
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Όλιον την ‘μέραν έχτιζαν
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
το βράδον (τη νύχταν) εχαλάουτουν
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Ντο δεις με πρωτομάστορα,
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
να σταίνω το γεφύρι σ’;
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Αν δίγω σε την μάναν μου,
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
άλλο μανίτσαν ‘κι έχω
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Αν δίγω σε τον κύρην μου
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
άλλον κύρην πα ‘κι έχω
ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε μ’

Αν δίγω σε την κάλη μου
έλα Δάφνε μ’, ποταμέ μ’
καλύτερον ευρήκω
κορ’ απάν’ ης φορ κι ας πάμε.
--------------------------------
Επιτραπέζιο
Στίχοι: Χρίστος Αντωνιάδης
Την πατρίδα μ’ έχασα
Έκλαψα και πόνεσα
Λύουμαι κι’ αροθυμώ, όι – όι
Ν’ ανασπάλω κι’ επορώ

Μίαν κι’ άλλο ‘ς σην ζωήν μ’
Σο πεγάδι μ’ σην αυλήν μ’
Νερόπον ας έπινα, όι – όι
Και τ’ όμματεα μ’ έπλυνα

Τα ταφία μ’ έχασα
Ντ’ έθαχα κι’ ενέσπαλα
Τ’ εμετέρτς αναστορώ, όι – όι
Και ‘ς σο ψυόπο μ’ κουβαλώ

Εκκλησίας έρημα,
Μοναστήρεα ακάντηλα
Πόρτας και παράθυρα, όι – όι
Επέμναν ακράνοιχτα
---------------------------
Στίχοι – Μουσική: Αλέξης Παρχαρίδης
Μοθοπώρ’ς έρθεν πουλόπο μ’
και ο ήλιον λαντακίζ’
χειμωγκόντς
κ’ ελέπ’ς το τσιτσάκ ν’ ανθίζ

Σίτια καμπανίζ’ ο ήλιον
κλώσκεται φυσά και βρεχ’
τοσπαγάνος
που αλασπαντούρας τρεχ’

Ο Θεός επουγαλεύτεν
και θα χάν’ μας ασ’ σην γην
αναμέν’ μας
αν θα βρίκομαι μιγκίν
------------------------------
Κοτσαγκέλ – Πρόκειται για την ποντιακή παραλλαγή του Κάστρου της Ωριάς
Στίχοι: Παραδοσιακό
Όλα τα κάστρα είδα κι όλα γύρισα
κι αμόν του Ήλ’ το κάστρον, κάστρος ‘κ έτονε
σαράντα πόρτας είχεν κι όλια σίδερα
κι εξήντα παραθύρεα κι όλια χάλκενα

Και του γιαλού η πόρτα έτον μάλαμαν.
τούρκος το τριγυρίζει χρόνους δώδεκα
κι ούδ’ εμπορεί να παίρει κι ούδ’ αφήν ατό
κι ένας μικρός Τουρκίτσος ρωμιογύριστος,

Ρόκαν και ροκοτσούπιν βαλλ’ ‘ς σα μέςα του
αδράχτιν και σπόντύλιν παίρν’ ‘ς χέρεα του
μαξιλαρίτσαν βάλλει και εμπροζώσκεται
κι εγέντονε γυναίκα βαρεασμένεσσα

Το κάστρον τριγυρίζει και μυρολογά:
Άνοιξον πόρτα μ’, άνοιξον καστρόπορτα,
άνοιξον ας εμπαίνω Τούρκοι διώχν’νε με
ν’ αηλί εμέν την μάρσαν, την χιλιάκλερον

Αχ και που να παιδοπήχω χειμωγκόν καιρόν
άνοιξον πόρτα μ’, άνοιξον καστρόπορτα,
άνοιξον ας εμπαίνω Τούρκοι διώχν’νε με
το κάστρον τριγυρίζει και μυρολογά:

Κι απές η κόρη ακούει και καρδοπονά:
απ’ όθεν μπαίν’ ο ήλιον έμπ’ απές κι εσύ
κι απ’ όθεν βγαίν’ ο φέγγον έβγα εξ κι εσύ
αμόν ανοίγ’ η πόρτα χίλιοι έτρεξαν

Κι απές η κόρη ακούει και καρδοπονά:
απ’ όθεν μπαίν’ ο ήλιον έμπ’ απές κι εσύ
κι απ’ όθεν βγαίν’ ο φέγγον έβγα εξ κι εσύ
αμόν ανοίγ’ η πόρτα χίλιοι έτρεξαν

Εσπάλιξεν η πόρτα μύροι εμείνανε
άλλοι την κορ’ απάρζν’νε κι άλλοι τα φλουριά
κι απέ το παραθύρ’ η κόρ’ επήδεσεν
σ’ αγούρ’ αγκάλην ρούζει και ψυχομανεί
------------------------------
Ακεί πέρα σ’ ορμανόπον
η τρυγώνα η κορώνα
έστεκεν και εποίνε ξύλα
η τρυγώνα η κορώνα.

Ο άντρας ατσ’ έτον μυξέας
η τρυγώνα η κορώνα
τα ξύλα τσ’ έταν οξέας
η τρυγώνα η κορώνα.

Πορπατεί και πάει τίκια
η τρυγώνα η κορώνα
τ’ ορταρόπα τσ’ είν’ τιφτίκια
η τρυγώνα η κορώνα.

Η τρυγώνα με τ’ ορτάρια
η τρυγώνα η κορώνα
πάει σ’ ορμάν’ σερεύ’ χορτάρια
η τρυγώνα η κορώνα.

Ακεί πέραν ήλιος έν’
η τρυγώνα τίνος έν’
πάει ησαΐα κι ιρεάζ τα ζα
και μαραίναντ' τα δέντρα.

Ακεί πέραν έστεκεν
την κάλτσαν ατσ’ έπλεκεν
είπα ‘τεν έλα αδά
το λαλόπο μ’ χαμελά.

Σκουλαρίκ’ φορεί σ’ ωτί
και σα σέρια δαχτύλίδ’
μ’ ένα τέρεμαν γλυκίν
χίλια χρόνια έν’ βραδύν
---------------------------
Διπάτ Κωτυώρων – Ορντούς
Στίχοι: Παραδοσιακό
Έκαεν και το Τσάμπασιν
επέμναν τα τουβάρεα, γιαρ, γιαρ, αμάν
και (ν) ερρούξαν ‘ς σο γουρτάρεμαν,
τ’ Ορτούς τα παλικάρεα, ωφ, ωφ, αμάν

Επωδός
Βάι εκάεν κι εμανίεν
και ν’ εκεί τιδέν ‘κι επέμνεν,
μαναχόν σταχτάρ

Τρανόν γιαγκούν ‘ς σο Τσάμπασιν
σπίτεα ‘κι θ’ απομένε, γιαρ, γιαρ, αμάν
μικροί, τρανοί, φτωχοί ζεγκίν
όλ’ κάθουνταν και κλαίγνε, ωφ, ωφ, αμάν

Επωδός

Εκάεν και το Τσάμπασιν,
εκεί τιδέν ‘κ’ επέμνεν, γιαρ γιαρ αμάν
ραχιά και ραχιοκέφαλα,
άλλο χορτάρ’ ‘κι φέρνε, ωφ, ωφ αμάν

Επωδός
------------------------
Τικ
Στίχοι: Χρύσανθος
Τσοπάνος με τα πρόγατα
λάσκεται τα γιαζία
πίνει τα κρύα τα νερά
και συρ’ τη μαναχίαν.

Τσοπάνε μ’ ντο γιοσμάς είσαι
να σαν που έει ‘σε άντραν
αφ’ς ατά κι έλα με τ’ εμέν
τα πρόγατα σ’ κι χάνταν.

Τσοπάνε μ’ ποδεδίζω ‘σε
κατήβα α σα ραχία
κανείται εσέν ντ’ εντόκανε
χαλάζια και βρεχία.

Τσοπάνε μ’ και τα πρόγατα σ’
τσοπάνε μ’ και τ’αρνόπα σ’
ατά εγροικούν τη χαρά σ’
εξέρνε α σα τιαρτόπα σ’.
-----------------------------
Στίχοι: Χρύσανθος
Ο πρόσωπο σ’ ηλιόλουστον
η καλατσή σ’ μελένεν
η μύρα σ’ εν τραντάφυλλον
η ψη σ’ μαλαματένεν.

Όντες τερώ σον πρόσωπο σ’
τ’ομματόπα μ’ θολούνταν
θαρρείς ελέπνε τ’ ηλ’ το φως
φογούμαι θα κορούνταν.

Πουλόπο μ’ όντες καλατσεύ’ς
μελ’ στάζ’ α σα χειλόπα σ’
αν κρούγν’ απάνι μ’ μερμυγκώ
τ’ άσπρα τα γανατόπα σ’
τα δύο τα χερόπα σ’.

Η μύρα σ’ σκουτουλίζ’ άμον
παρχαροτσιτσεκόπον
σο ψόπο σ’ το χρυσόχτιστον
κρατ για τ’ εμένα τόπον
κράτ μεν ολίγον τόπον.

Φεγγαρολούστ μικρόν αρνίν
έρται γιοσμάς ο ήλιον
να φιλεί κερασόχειλα
μάγλον κόκκινον μήλον.

Να ίνουμαι γουρπάν’ ησ’
ν’εβρίγουμαι σο γιαν ησ’
εσύ τισιάκ και μαξιλάρ
εγώ γιεργάν απάν ησ’.

Και με τ’ αγγελογανατόπα σ’
σπιχταγκαλιάστ εμένα
κανείς, ούτε ο Χάροντας
να παιρ’ με απ’ εσένα.

Να ίνουμαι γουρπάν ησ’
ν’εβρίγουμαι σο γιαν ησ’
εσύ τισιάκ και μαξιλάρ
εγώ γιεργάν απάν ησ’.

Μυρωμένον τ’ εγκαλιόπο σ’
ανάσμα σ’ σκουτουλίζει
ρίζα μ’ εσέν που εχ’ σουμά τ’
πάντα καλοκαιρίζει.

Εσύ είσαι η άνοιξη μ’
και παρχαροζουμπούλι μ’
εσέν πουλί μ’ αν χάνω σε
θα χάνω και τ’ αχούλι μ’.
------------------------
Χαλάι Στίχοι: Αλέξης Παρχαρίδης
Άγγελος με τα φτερά
και με το σταυρόν σο χερ’
έρθεν και εμέντζεν μας
με τ’ άγριον το χαπέρ’

Θα παίρομε την οδόν
ο Θεόν ντο θα φωτίζ’
κάποτε να κλώσκουμες
το μένεμαν ατ’ ορίζ’

Βάι εμάς, αηλί εμάς
που επεκατήβαμε
αΐκον τρανόν κακόν
άλλον πουθέν’ κ’ είδαμε.
--------------------------------
Διπάτ
Στίχοι: Μιχάλης Καλιοντζίδης
Χαμαίλυνον Καρά-καπάν
και Άε-Ζαχαρέα
να ‘λέπω τ’ αρνί μ’ πως περ’μέν’
σ’ έρημον τη φωλέαν

Ο ουρανόν κι η θάλασσα
η γη κι όλα τα πάντα
έλα αρνόπο μ’ μετ’ εμέν
πασκεί μ’ θα ζούμε πάντα

Σον ουρανόν πετά πουλίν
σην γην ευτάει εβόραν
εγώ κ’ εσύ ντο είπαμε
μη λες ατό τη χώραν

Αρνί μ’ τ’ εσόν ο πρόσωπον
και τ’ εσά τ’ ομμάτια
μετ’ εσέν πουλί μ’ θα χαίρουμαι
και παίρω τα μουράτια μ’
--------------------------
Διπάτ
Και ντ’ έπαθες χαμόμηλον
και στέκεις μαρεμένον;

Γιαμ’ η ριζά σ’ εδίψασεν
γιαμ’ ο καρπό σ’ ελάεν;
γιαμ’ ας σα χαμελόκλαδα σ’
κανέναν εζαλίεν;

Να η ρίζα μ’ εδίψασεν
να ο καρπό μ’ ελάεν
να ας σο χαμελόκλαδα μ’
κανέναν εζαλίεν

Ένα κορίτσ’ κι έναν παιδίν
ση ρίζα μ’ εφιλέθαν
κι εποίκαν όρκον κι όμνυσαν
να μ’ εφτάν χωρισίαν

Ατώρα εχωρίγανε
γιαμ’ έχω εγώ ας σο κρίμαν;
-----------------------------
Τικ
Χαψία εξέβαν ‘ς σο γιαλόν, χοντρά τ’ ευλογημένα
τα παπόρια εχ’κ’ έρχουνταν, ζίπα ζίπα φορτωμένα

Επωδός
Χαψία - χαψία, φατέστεν σκυλ’ παιδία
και ντ’ έμορφα μαειρεύει ατά η θεία μ’ η Ευδοξία.

Χαψία βάλον ‘ς σο πλακίν, εσέν λέγω Ηλία
στάξον κι ολίγον λάδοπον, ας γίν’ταν μερακλία

Επωδός

Τραπαουνταίοι, Κερασουνταίοι, όλ’ παίρ’νε τηγανίζ’νε
τ’ εμέτερον οι Σουρμενίτ’, με τα πατμάνια αλίζνε
-----------------------------
Διπάτ
Ζίπα ζίπ η κάρδιαμ
γομάτον' όνερα
λάσκεται απάν σα παρχάρεα
σα κρύα νερά

Κάθουμ' ώρας και νουνίζω
μικρόν πούλοπομ'
την ανάσας να έρται κρούει
απάν σον πρόσωπομ

Να τερείς μεν και να σκίεις μεν
μασέρ κοφτερόν
να σασέβω να μη εξέρω
που κές να τερώ

Να τρομάζω και να στέκω
άμον ιαντζούις
να ανοίγω τα σερόπαμ
και κει απές να ρούεις

Να ερχεσαι γρυβών τς απάνι μ'
να σφιγγ'ς να τσιχρώντς
τα ντερτια ντο ειν' απεσ ιμ
ολα να λαρωντς.

Να αγκαλιάζ και να φιλείς με
απάν σο κιντίν
τα χείλιας να είν σο στόμαμ
ους να θα βραδύν

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου